خواص مارچوبه | مهمترین خواص مارچوبه برای بدن و دلیل گرانی آن
مارچوبه یک نوع سبزی گران قیمت است که مدتی است بر سر زبان ها افتاده. این سبزی بیشتر در کشورهای اروپایی مصرف می شود اما یواش یواش به سفره ایرانیان البته قشر ثروتمند راه پیدا کرده است. امروز در نیک صالحی می خواهیم برخی از خواص مارچوبه را برای شما عنوان کنیم.
خواص مارچوبه برای سلامتی
گیاه مارچوبه از سریال هیولا بود که سر زبانها افتاد؛ تا جایی که کاربران ایرانی با سرچ این کلمه، مارچوبه را به رتبه های بالای موتور جست وجوگر گوگل فرستادند. خوراکیای که در سریال هیولا نماد یک کالای لوکس برای تغییر طبقه در یک خانواده متوسط رو به پایین بود؛ اما واقعا مارچوبه خوراکی لوکسی است؟ بله. این گیاه در بازار به قیمت کیلویی ۱۲۰ هزار تومان به فروش میرسد که نسبت به دیگر گیاهان همخانواده خود رقم بسیار بالایی دارد.
هر چند در یکسال اخیر گیاهان دیگری مانند سبزی روکولا، کیل سبز مجعد، ریحان ایتالیایی، کاهو فرانسوی و .. با رقمهای بالایی برای یک طبقه خاص به بازار میآیند اما مارچوبه به دلیل محبوبیت بالای سریال هیولا بیشتر به چشم آمده است. در واقع مارچوبه یک نوع سبزی گرانقیمت است که در کشورهای اروپایی در شب عید پاک همانند سبزیپلو و ماهی ایرانی در شب عید، پرطرفدار است.در آمار سازمان خوار و بار جهانی، سطح زیر کشت کشورهایی مانند چین، امریکا و پرو به ترتیب ۱۱۶۱۱۵، ۲۱۲۵۰، ۲۱۱۰۰ و ۱۸۸۰۰ هکتار به عنوان مهم ترین کشورهای تولیدکننده مارچوبه در دنیا آمدهاند.
آماری که در سال ۱۹۹۶ گرفته شده و به واقعیت بیشتر نزدیک است، نشان داده که مارچوبه با سطح زیر کشتی معادل ۲۰۸۵۰۰ هکتار در جهان در سال ۱۹۹۶ حدود ۶۰۰ هزار تن تولید داشته است. سطح زیر کشت این محصول در ایران کم و پراکنده در جنوب و شمال کشور است؛ اما با توجه به خواص تغذیهای و درمانی و ارزش اقتصادی آن، سطح زیر کشت آن در حال گسترش است. بنابراین یکی از دلایل گرانی این گیاه این است که سطح زیر کشت این محصول در ایران کم است.
خواص مارچوبه برای بیماری ها
۱۸ خاصیت درمانی در یک گیاه!
مارچوبه، منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی و پروتئینهای ضروری است. این گیاه حاوی ویتامینهای A ،B۱ (تیامین)، B۲ (ریبوفلاوین)، B۳ (نیاسین)، B۵ (اسید پانتوتنیک)، ویتامین B۶، فولات، ویتامین C، ویتامین E ( آلفاتوکوفرول) و ویتامین K (فیلوکوئینتون) است. از مواد معدنی موجود در این گیاه، میتوان به آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، روی، سلنیم و پتاسیم اشاره کرد. مارچوبه بهدلیل اینکه کلسترول ندارد، خوراکی کم کالری محسوب میشود و در عین حال سدیم بسیار کمی دارد. همچنین حاوی منبعی غنی از فیبرهای رژیمی است که برای بدن ضروریاند.
مارچوبه مانند دیگر سبزیجات، سرشار از آنتی اکسیدان است. از این آنتی اکسیدانها میتوان به ویتامین E ،C و گلوتاتیون (ترکیبی پروتئینی)، فلاونوئیدها و پلیفنولها اشاره کرد. آنتی اکسیدانها به حفاظت از سلولهای بدن در برابر تنش اکسایشی و رادیکالهای آزاد کمک میکنند. تنش اکسایشی موجب پیری پوست، التهاب مزمن و بسیاری از بیماریهای دیگر مانند سرطان میشود. همچنین ویژگیهای ضدویروسی و ضدسرطانی دارند. در ضمن مارچوبه ارغوانی بهدلیل وجود رنگدانه آنتوسیانین، اثرات آنتی اکسیدانی روی بدن میگذارد. این رنگدانه باعث کاهش فشار خون میشود و خطر بیماری و سکته قلبی را میکاهد.
خواص درمانی مارچوبه:
حفظ سطح هوموسیستئین
مراقبت از چشم
مفید برای زنان باردار
درمان روماتیسم مفصلی
رفع سندرم پیش از قاعدگی
غنی از راتین
بهبود باروری
درمان سل
بهبود دستگاه گوارش
شفابخش بیماریهای تخریبکننده عصب
مبارزه با تومور
درمان افسردگی
مهار دیابت
درمان صرع
درمان عفونت مجاری ادراری
حفظ سطح کلسترول خون
کاهش فشار خون
کاهش وزن
بد نیست درباره مارچوبه بیشتر بدانید
مواد آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی موجود در مارچوبه، بسیاری از بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی را متوقف میکنند. مقادیر بالای ویتامینهای گروه B در مارچوبه، مسئول اثرات ضددیابتی این گیاه میباشند.
ویتامینهای گروه B که در مارچوبه به فراوانی یافت میشوند، عبارتاند از: B1 (تیامین)، B2 (ریبوفلاوین)، B3 (نیاسین)، B5 (پانتوتنیک اسید)، B6 (پیریدوکسین)، B9 (اسیدفولیک) و کولین. ویتامینهای گروه B نقش مهم و کلیدی را در متابولیسم قندها و نشاسته ایفا میکنند و برای مدیریت مناسب قند خون ضروری میباشند.
اسیدفولیک نیز نقش کلیدی در تنظیم هوموسیستئن (که افزایش آن ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش میدهد) دارد.
مارچوبه همچنین منبع بسیار خوبی از فیبر محلول میباشد و مطالعات متعدد نشان داده است که فیبر محلول ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و دیابت را میکاهد.
بهبود لوسمی با مارچوبه
یکی دیگر از زمینههای تحقیق در رابطه با خواص مارچوبه، اثر آن بر بیماری لوسمی میباشد. لوسمی نوعی سرطان است که مغز استخوان را درگیر میکند و بر تولید گلبولهای سفید خون اثر میگذارد. در این بیماری گلبولهای سفید به حالت طبیعی تولید نمیشوند و یا به طور طبیعی فعالیت نمیکنند.
یکی از عملکردهای گلبولهای سفید معیوب در بیماری لوسمی، این است که اسیدآمینه آسپاراژین را از سایر سلولها و پروتئینهای خونی جذب میکند. در نتیجه برای درمان این بیماری آنزیم آسپاراژیناز که تجزیه کننده آسپاراژین میباشد، به فرد تزریق میشود.
نکته قابلتوجه این است که مارچوبه با نام لاتین آسپاراژوس، سرشار از اسیدآمینه آسپاراژین و آنزیم آسپاراژیناز است. به همین علت یکی از گزینههای اصلی برای درمان بیماری لوسمی و تهیه داروهای برطرفکننده لوسمی میباشد.
خواص مارچوبه برای سلامتی
بوی بد ادرار در نتیجه مصرف مارچوبه
برخی افراد بعد از مصرف مارچوبه، بوی بدی در ادرارشان ایجاد میشود. مواد حاصل از تجزیه مارچوبه در بدن که مرتبط با ایجاد بوی بد در ادرار میشوند، عبارتاند از: متان اتیول، کربن دی سولفید، بوترولاکتون، ترکیبات متعدد سولفوری دیگر و … بدن برخی افراد به دلیل اختلالات خفیف ژنتیکی در فرآیند تجزیه و متابولیزه کردن مواد شیمیایی موجود در مارچوبه، مواد بوداری را ایجاد میکند. این افراد باید با وجود اثرات فوقالعاده این گیاه، به دلیل این اختلال ژنتیکی مارچوبه را از رژیم غذایی خود حذف نمایند.
مارچوبه
مارچوبه مضر برای افراد مبتلا به نقرس و سنگ کلیه
افرادی که اختلالات مرتبط با پورین مانند تجمع اسیداوریک دارند، باید از مارچوبه که سرشار از پورین میباشد؛ اجتناب کنند. از شایعترین اختلالات مرتبط با پورین، نقرس و سنگهای کلیوی اوراتی میباشد.
پیشنهادهایی برای گنجاندن مارچوبه در رژیم غذایی
۱٫ استفاده از مارچوبه تازه در سالاد سبزیجات
۲٫ مارچوبه پخته در پاستا، ماکارونی، لازانیا، پیتزا و…
۳٫ اضافه کردن مارچوبه به املت، کوکو سبزی، خوراک مرغ و …
۴٫ اضافه کردن به انواع سوپهای سفید، سوپ سبزیجات و…
بهداشت نیوز و عصر ایران